Waarom willen wij nieuwe stedelijke natuur?
Wat is nieuwe stedelijke natuur? En waarom is het belangrijk voor ons? Gert-Jan Koopman van Heem, één van de aanjagers van ‘Green Deal 1.000 ha nieuwe stedelijke natuur’, legt uit welke positieve gevolgen nieuwe stedelijke natuur heeft voor zowel economie, ecologie als sociale samenhang.
De natuur is steeds verder van de stad af te vinden, zegt Koopman. “Vroeger toen ik klein was, kon ik nog gemakkelijk naar plasjes kijken met kikkervisjes en zo heel de metamorfose meemaken. Tegenwoordig wonen de mensen in stedelijke gebieden vaak zo ver van de natuur af, dat ze dit wonder niet eens met eigen ogen kunnen meemaken. Zoals Albert Einstein zei: ‘Vreugde hebben in observeren en begrijpen, is de mooiste gift van de natuur.’”
Leefbaarheid van de stad
Koopman is ook van mening dat de leefbaarheid van de stad de afgelopen jaren is afgenomen. “Om de stad leefbaar te houden, heb je de natuur nodig. Ook vind ik het belangrijk dat kinderen op jonge leeftijd in contact komen met de natuur. Speelplaatsen in de stad bestaan voor een groot deel uit stenen en zijn al helemaal ingevuld met speelelementen die weinig aan de creativiteit van het kind overlaten. Je kunt niet eens je eigen knikkerpotje uitgraven, daarvoor in de plaats is een voorgevormde tegel gekomen. Plaats voor natuur is er nauwelijks!”
Als de omgeving groener is, zijn volwassenen én kinderen sneller geneigd om naar buiten te gaan en maken ze anders gebuikt van de omgeving, weet Koopman. “Dit heeft een positief effect op mensen met overgewicht, dus ook bij kinderen.”
Gezonder door groen
Uit onderzoek van TNO blijkt dat 14% van de jongens en 17% van de meisjes kampen met overgewicht. Kosten van het huidige overgewicht op ons gezondheidsbudget 1 miljard euro Indirect kosten in de vorm van ziekteverzuim uitkeringen enz. 2 miljard euro. In groene wijken is het overgewicht bij kinderen 15 % minder, dit staat los van de sociale context. Naast het vastleggen van CO, zuiveren van de lucht zijn er nog tal van voorbeelden te noemen waarbij groen een positieve bijdrage levert aan een beter leefomgeving.
Natuur bij huis
Natuur moet dus dicht bij huis te vinden zijn, je moet er niet eerst voor in de auto hoeven stappen. Koopman: “Het is belangrijk dat je de natuur van je eigen omgeving leert kennen, en niet alleen die van National Geographic of de dierentuin. ”Verder blijkt een groene omgeving – vaak onbewust – voor mensen een belangrijke rol te spelen in de keuze van een woning.”
“Van belang vind ik ook dat we kiezen voor groenvormen die in die omgeving thuishoren. Stadsnatuur leent zich hier bij uitstek voor!”
“Als ik aan jonge mensen moet uitleggen wat mijn werk inhoudt, zeg ik vaak: noem mij maar stadsboswachter! Ik leg uit dat natuur in je omgeving goed voor je is, al zijn ze zich daar al vaak wel van bewust. Maar als ik uitleg dat groen ook goed voor je geheugen is dat kijken ze me vreemd aan. Toch is dat zo, met name als je gebruik wilt maken van je creatieve gedeelte in je geheugen, gaat je dat beter af in een groene omgeving. Veel mensen ervaren dit onbewust als ze bijvoorbeeld tijdens de lunch buiten een ommetje maken en bij terugkomst anders tegen dingen aankijken.”
Waarom nieuwe stedelijke natuur?
“Nieuwe stedelijke natuur is de meest efficiënte aanjager, van alles!”, vindt Koopman. Nieuwe stedelijke natuur zorgt voor:
• minder stress,
• minder gevallen van overgewicht,
• betere gezondheid: sneller herstel na ziekte, minder ziekteverzuim en gezondheidskosten,
• positieve invloed op ons klimaat,
• legt stikstof vast ,
• verkoelende werking,
• waardestijging van ons vastgoed.
“Kortom: er zijn geen redenen om het niet te doen. Niks is beter voor onze economie dan groen!”
Natuur in traditioneel groen
Koopman merkt dat mensen in wijken met traditioneel groen moeilijker te bereiken zijn voor nieuwe stedelijke natuur dan mensen in nieuwbouwwijken. “Mensen in wijken met traditioneel groen zijn hun aanwezige groen gewend en vinden het prettig zo. De kunst is juist om aan hen te laten zien dat je met nieuwe stedelijke natuur nog meer uit het groen kan halen, zoals de biodiversiteit verhogen en de gazons vervangen door bloemenweides die weer vlinders aantrekken. Mensen in nieuwbouwwijken zijn makkelijker te porren voor nieuwe stedelijke natuur. Wij gaan met Heem graag in gesprek met beide typen bewoners om de belangen van dit principe duidelijk te maken.”
Heem gaat voor vijf hectare Stadsnatuur
Koopman: “Als Heem stel ik een inspanningsverplichting van vijf hectare stadsnatuur vast. Lastige voor ons is dat we natuurlijk zelf niet beschikken over grond wel hebben we een brede klantenkring van gemeente, woningcoöperaties en bedrijven met geschikte gronden.
We zullen ons inspannen onze klanten het komende jaar opnieuw te motiveren om te kiezen voor een natuurlijke inrichting van de openbare ruimte.”
Heeft u interesse in het ontwikkelen van stadsnatuur maar ontbreekt u de kennis of de middelen, neem gerust contact met ons op via info@heem.nl
Over Heem
Het doel van het Heem is succesvol natuurlijke vegetaties toepassen in de landschappelijke en stedelijke omgeving. Daarbij houdt Heem ook rekening mee met de plaatselijke, inheemse vegetatie. De daarvoor benodigde inheemse zaden komen van hun eigen kwekerij. Heem heeft drie categorieën projecten, namelijk: natuurlijke vegetaties, natuurtechnisch advies en tijdelijke natuur. Voor projectvoorbeelden verwijst Heem u graag naar onze projectpagina: https://www.heem.nl/projecten/